Rządowy program pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025

 

 

1. WSTĘP

Respektując postanowienia art. 2 i art. 27 Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przezZgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. poz. 526) oraz realizując politykę wyrównywania szans edukacyjnych dziecii młodzieżyniepełnosprawnych, Rząd uznał za uzasadnione kontynuowanie w latach 2023–2025 realizacjiprogramupomocyuczniomniepełnosprawnymwformiedofinansowaniazakupupodręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych.

Zgodnie ze „Strategią na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030” przyjętą uchwałą nr 27 Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030 (M.P. poz. 218) system edukacji pełni zasadniczą rolę w procesie aktywizacji społecznej osób z niepełnosprawnościami oraz przygotowania do podjęcia w przyszłości zatrudnienia i prowadzenia niezależnego życia. Z powyższego wynika, że działania na rzecz osób niepełnosprawnych w celu urzeczywistnienia wskazanych założeń stanowią priorytet Rady Ministrów, a realizacja Rządowego programu pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025, zwanego dalej „programem”, będzie sprzyjała eliminowaniu barier edukacyjnych.

Pomocwformiedofinansowaniazakupupodręczników, materiałówedukacyjnychi materiałówćwiczeniowychjestjednązformrealizacjizadaniawyrównywaniaszansedukacyjnych, podnoszenia jakości kształcenia uczniów niepełnosprawnych,awkonsekwencjizwiększaniaichszansedukacyjnych.Zapewnieniedostosowanychdo potrzeb edukacyjnych uczniówniepełnosprawnych podręczników,materiałów edukacyjnychi materiałówćwiczeniowych wychodzi naprzeciw zobowiązaniom wynikającymz postanowieńart. 24 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonejw Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169 oraz z 2018 r. poz.1217),ratyfikowanejprzezPolskęw 2012 r.,przewidującychobowiązekzapewnieniaosobomniepełnosprawnymwsparcia ułatwiającegoichskuteczną edukację.

Wprocesiekształceniauczniówniepełnosprawnychniezbędnejestuwzględnianie ichindywidualnychpotrzebedukacyjnychimożliwościpsychofizycznychwynikającychzarówno z ich niepełnosprawności, jak i predyspozycji, uzdolnień i zainteresowań. Przejawiasię to m.in. koniecznością stosowania zróżnicowanych metod i form pracy, jak i dostosowanychdo potrzebtychuczniówpodręczników,materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych. Znajduje to odzwierciedlenie w przepisach przewidującychobowiązek uwzględnienia potrzeb uczniów niepełnosprawnych przy wyborze podręczników,materiałówedukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych.Zespoły nauczycieli są obowiązanedouwzględnianiaprzy wyborzepodręczników, materiałówedukacyjnychlubmateriałówćwiczeniowych dla uczniów niepełnosprawnych objętych kształceniem specjalnym potrzebedukacyjnych i możliwości psychofizycznych tych uczniów, zgodnie z art. 22ab ust. 3 ustawyzdnia 7września 1991r.o systemieoświaty(Dz.U.z 2022 r. poz. 2230).

Wlatach2023–2025programembędąobjęciuczniowiesłabowidzący,niesłyszący,słabosłyszący,zniepełnosprawnościąruchową,wtymzafazją,zautyzmem,wtym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanymlub znacznym oraz uczniowie z niepełnosprawnościami sprzężonymi (w przypadku, gdy są toniepełnosprawnościspośródwyżejwymienionychniepełnosprawności),posiadającyorzeczenieopotrzebiekształceniaspecjalnego,októrymmowawart.127ust.10ustawyzdnia14grudnia2016r.–Prawooświatowe(Dz.U.z2023r.poz.900),alboorzeczenie o potrzebiekształceniaspecjalnego,októrymmowawart. 312ust.1ustawyzdnia14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r.poz. 60, 949 i 2203, z 2018 r. poz. 2245, z 2019 r. poz. 1287 oraz z 2022 r. poz. 1116).

Pomocwformiedofinansowaniazakupu:

1. podręcznikówdozajęćedukacyjnychzzakresukształceniaogólnego,wtympodręcznikówdokształceniaspecjalnego,dopuszczonych doużytkuszkolnegoprzezministrawłaściwegodosprawoświatyiwychowania, zwanych dalej „podręcznikami do kształcenia ogólnego”, materiałówedukacyjnychdo kształceniaogólnego,októrychmowawart.3pkt24lit.austawyzdnia7września 1991r.osystemieoświaty, zwanych dalej „materiałami edukacyjnymi do kształcenia ogólnego”, lubmateriałówćwiczeniowych,októrychmowawart.3pkt 25ustawyzdnia7września1991r.o systemieoświaty, zwanych dalej „materiałami ćwiczeniowymi”, obejmujeuczniówuczęszczających w roku szkolnym:

1. 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 do: liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I stopnia, branżowej szkoły II stopnia, szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, klas VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lub liceum sztuk plastycznych,

2. 2023/2024 do klas I i II czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas III–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia,

3. 2024/2025 do klas I–III czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas IV–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia,

4. 2025/2026 do czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas V i VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia;

2. materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 3 pkt 24 lit. b ustawy zdnia7września1991r.osystemieoświaty, zwanych dalej „materiałami edukacyjnymi do kształcenia zawodowego”, obejmujeuczniówuczęszczających w roku szkolnym:

1. 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 do: technikum, branżowej szkoły I stopnia, branżowej szkoły II stopnia, szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, klas VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lub liceum sztuk plastycznych,

2. 2023/2024 do klas I i II czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas III–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia,

3. 2024/2025 do klas I–III czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas IV–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia,

4. 2025/2026 do czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas V i VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia.

Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, z wyjątkiem uczniówuczęszczających do szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy (tj. uczniówz niepełnosprawnościąintelektualnąwstopniuumiarkowanymlubznacznymorazuczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi), realizują tę samą podstawę programową kształceniaogólnegoorazpodstawęprogramowąkształceniawzawodziecoichpełnosprawnirówieśnicyimogą korzystać z podręczników,materiałów edukacyjnych orazmateriałówćwiczeniowychdostępnychnarynku.

Uczniowie uczęszczający do szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy realizują odrębnąpodstawęprogramową kształceniaogólnego¹⁾.

Szkołaspecjalnaprzysposabiająca do pracy jest ukierunkowana na przygotowanie młodzieży do pełnieniaróżnychrólspołecznychorazautonomicznego(namiaręichmożliwościrozwojowych) i aktywnegodorosłegożycia.Nauczyciele,realizującpodstawęprogramowąkształceniaogólnegookreśloną dla tego typu szkoły,mogą korzystać z podręczników oraz różnych,dostępnychna rynku,materiałówedukacyjnychimateriałówćwiczeniowych.

Program nie obejmuje uczniów niewidomych, dla których Ministerstwo Edukacji i Naukiangażuje odrębne środki, uwzględnione w planie wydatków budżetu państwa w części 30 – Oświata i wychowanie.Wramachtychśrodkówsąwykonywanem.in.adaptacjepodręcznikówiksiążekpomocniczychodpowiedniodopotrzebtychuczniów,tj.wsystemieBraille’a.Wersjeelektroniczne tych adaptacji są udostępniane szkołom i placówkom na stronie internetowejOśrodka Rozwoju Edukacjiwramach specjalnego systemu informatycznego, który umożliwiadyrektoromszkółiplacówek bieżące pobieraniei drukowanie tych adaptacji, w całości lub części (zgodnie z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymiuczniów).Powyższerozwiązaniedotyczyrównieżadaptacjipodręcznikówdlauczniówsłabowidzących, jednakże uczniowie ci mogą również korzystać z podręczników dostępnychnarynku,wykorzystującdoichczytaniaodpowiednisprzęttechnicznyioptyczny.

BadaniaCentrumim.AdamaSmitha²⁾pokazują,żeutrzymanieiwychowaniedziecka
wokresieodurodzeniadoosiągnięcia18.rokużyciakosztujeodok.200tys.złdo225 tys. zł,adwojgadzieciod370tys.złdo400tys.zł.

Priorytetowym zadaniem państwa jest likwidacja społecznego wykluczenia. Program polega nadofinansowaniuzakupupodręczników do kształcenia ogólnego,materiałówedukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowegoimateriałówćwiczeniowych oraz stanowi element systemu działań mających na celu wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci imłodzieży z niepełnosprawnością.

W związku z powyższym, korzystając z doświadczeń lat ubiegłych w realizacji programówwyrównujących warunki startu szkolnego, przygotowano Rządowy program pomocy uczniomniepełnosprawnymwformiedofinansowaniazakupupodręczników,materiałówedukacyjnychimateriałówćwiczeniowychwlatach2023–2025.

2. CELPROGRAMU

Celem programu jest wyrównywanie szans edukacyjnych i wspieranie rozwoju edukacyjnegouczniówniepełnosprawnychprzezdofinansowaniezakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowegoimateriałówćwiczeniowych.

3. BENEFICJENCIPROGRAMU

1. Beneficjencibezpośredniprogramu

Beneficjentamibezpośrednimiprogramusąuczniowiesłabowidzący,niesłyszący,słabosłyszący, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lubznacznym, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z autyzmem, w tym z zespołemAspergera,orazzniepełnosprawnościamisprzężonymi(wprzypadku,gdy sątoniepełnosprawnościspośródwyżejwymienionychniepełnosprawności),bezpośredniokorzystający z pomocy na zakup podręczników do kształcenia ogólnego,materiałówedukacyjnych dokształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego i materiałów ćwiczeniowych, uczęszczający w roku szkolnym:

1. 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 do: liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I stopnia, branżowej szkoły II stopnia, szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, klas VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lub liceum sztuk plastycznych;

2. 2023/2024 do klas I i II czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas III–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia;

3. 2024/2025 do klas I–III czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas IV–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia;

4. 2025/2026 do czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas V i VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia.

2. Beneficjencipośredniprogramu

Beneficjentamipośrednimiprogramusą:

1. rodziny wychowujące uczniów niepełnosprawnych będących beneficjentamibezpośrednimiprogramu,októrychmowaw ust. 1;

2. jednostkisamorząduterytorialnego odpowiedzialne za lokalną politykę oświatowąi społeczną;

3. ministrowie prowadzący szkoły:

1. minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,

2. minister właściwy do spraw rolnictwa,

3. minister właściwy do spraw środowiska,

4. minister właściwy do spraw gospodarki morskiej,

5. minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej,

6. minister właściwy do spraw rybołówstwa,

7. ministrowie właściwidosprawzawodówokreślonychwklasyfikacjizawodówszkolnictwa branżowego, o których mowa w art.8 ust.14a ustawy z dnia 14 grudnia2016r. – Prawo oświatowe.

Dofinansowanie zakupu podręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego oraz materiałów ćwiczeniowych dlajednegouczniabędziewynosiło:

dla uczniów słabowidzących, niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z autyzmem, wtymzzespołemAspergera,orazuczniówzniepełnosprawnościami sprzężonymi,wprzypadkugdysątoniepełnosprawnościspośródniepełnosprawności,októrych mowawyżej,uczęszczających w roku szkolnym: 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 do liceum ogólnokształcącego, technikum, klas VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lub liceum sztuk plastycznych; 2023/2024 do klas I i II czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas III–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia; 2024/2025 do klas I–III czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas IV–VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia; 2025/2026 do czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia lub klas V i VI dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia;	dokwoty445zł
dla uczniów słabowidzących, niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, z niepełnosprawnościąruchową,w tymzafazją,zautyzmem,wtymz zespołemAspergera,orazuczniówzniepełnosprawnościamisprzężonymi,wprzypadkugdysątoniepełnosprawnościspośródniepełnosprawności,októrych mowa wyżej,uczęszczających wroku szkolnym 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 dobranżowejszkołyIstopnia lubbranżowejszkołyIIstopnia;	dokwoty390zł
dlauczniówz niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi (w przypadku gdy są to uczniowie z niepełnosprawnościami spośród następujących niepełnosprawności: uczniowie słabowidzący, niesłyszący, słabosłyszący, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym), uczęszczających w roku szkolnym 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026 do szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy.	dokwoty225zł

Szacuje się, że w latach 2023–2025 pomoc w ramach programu otrzymaokoło 183 020 uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym wrokuszkolnym2023/2024–57 597uczniów,wrokuszkolnym2024/2025– 61 643uczniówi w rokuszkolnym2025/2026–63 780uczniów.

4. SPOSÓBREALIZACJIIFINANSOWANIAPROGRAMU

Organemkoordynującymprogramjest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Koordynatorem programu na szczeblu wojewódzkim dla następujących typów szkół: liceumogólnokształcącego, technikum,branżowej szkoły Istopnia,branżowej szkoły IIstopnia,szkołyspecjalnejprzysposabiającejdopracyorazszkółartystycznychrealizujących kształcenieogólnewzakresieliceum ogólnokształcącego,prowadzonych przezjednostkisamorząduterytorialnego,osoby prawneniebędącejednostkamisamorząduterytorialnegoiosobyfizyczne,jestwojewodarealizującyzadanie przezkuratoraoświaty.

Koordynatoremprogramuwprzypadku:

1. czteroletnich ogólnokształcących szkół muzycznych II stopnia, w tym klas dotychczasowych sześcioletnich ogólnokształcących szkół muzycznych II stopnia prowadzonych w czteroletnich ogólnokształcących szkołach muzycznych II stopnia, klas VI–IX ogólnokształcących szkół baletowych lubliceów sztuk plastycznych,prowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawkulturyiochronydziedzictwanarodowego,

2. szkół rolniczych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa,

3. szkół leśnych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw środowiska,

4. szkół morskich prowadzonych przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej,

5. szkół żeglugi śródlądowej prowadzonych przez ministra właściwego do spraw żeglugiśródlądowej,

6. szkół rybołówstwa prowadzonych przez ministra właściwego do spraw rybołówstwa,

7. szkół prowadzących kształcenie zawodowe prowadzonych przezministrów właściwych dosprawzawodówokreślonychwklasyfikacjizawodówszkolnictwabranżowego, o których mowa w art. 8 ust. 14a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe

– są ministrowie prowadzący te szkoły.

Na realizację programu wlatach 2023–2025zaplanowanołącznie 69,7mln zł ześrodkówrezerwycelowejbudżetupaństwapoz.26„Środki na wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, zapewnienie uczniom objętym obowiązkiem szkolnym dostępu do bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, realizację programu rządowego „Aktywna Tablica” i Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa – Priorytet 3, a także innych programów rządowych oraz programów i przedsięwzięć ustanawianych w obszarze oświaty i wychowania na podstawie art. 90u i 90w ustawy o systemie oświaty”.

Analizakosztówpodręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych oraz potencjalna liczba uczniów objętych programem wskazuje, że wysokość środków finansowych niezbędnych do uruchomieniaprogramuwyniesie w roku:

1. 2023–21,5mlnzł;

2. 2024–23,5mlnzł;

3. 2025 –24,7 mlnzł.

W przypadku wzrostu liczby uczniów uprawnionych do objęcia programem możliwe jestzwiększenieśrodków finansowychnajegorealizacjęześrodkówwyżejwymienionejrezerwycelowejbudżetupaństwa.

Ministerwłaściwy do spraw oświaty i wychowaniaprzedstawipropozycjępodziałuśrodków finansowych między wojewodów i ministrów prowadzących szkoły orazprzekażejąministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych odpowiedniowterminie:

1. wroku szkolnym2023/2024:

   1. do dnia 10 sierpnia2023r.–w częścidotyczącejpierwszejtranszy,

   2. do dnia27 września2023r.–wczęścidotyczącej drugiejtranszy;

2. wroku szkolnym2024/2025:

   1. do dnia 9 sierpnia2024r.–w częścidotyczącejpierwszejtranszy,

   2. do dnia27 września2024r.–wczęścidotyczącej drugiejtranszy;

3. wroku szkolnym2025/2026:

   1. do dnia 8 sierpnia2025r.–w częścidotyczącejpierwszejtranszy,

   2. dodnia26 września2025 r.–wczęścidotyczącej drugiejtranszy.

Wielkość środków finansowych dla wojewodów i ministrów prowadzących szkoły na dany rok zostanie obliczona według zasady: liczba uczniów uprawnionych do otrzymania pomocy w poszczególnych rocznikach klas w danym roku szkolnym pomnożona odpowiednio przez kwotę 445 zł, 390 zł lub 225 zł.

Liczba uczniów niepełnosprawnych uczęszczających do liceum ogólnokształcącego, technikum,branżowejszkołyIstopnia,branżowejszkołyIIstopnia,szkołyspecjalnejprzysposabiającejdo pracyoraz szkółartystycznych realizującychkształcenie ogólnew zakresieliceumogólnokształcącego,prowadzonychprzezjednostkisamorząduterytorialnego,osobyprawneniebędącejednostkamisamorząduterytorialnegoiosobyfizyczne, zostanie wskazana przez wojewodów na podstawie informacji zebranychz poszczególnych gmin. W przypadku szkół, które nie są prowadzone przez gminy, gmina, naktórej terenieznajdująsięteszkoły,zwracasiędo organów prowadzącychteszkoły o udzielenie informacji o szacunkowej liczbie uczniów uprawnionych do otrzymaniapomocy wramachprogramu,uczęszczającychdotychszkół.

Liczbauczniówuprawnionychdootrzymaniapomocyuczęszczającychdo:

1. szkółartystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego prowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawkulturyiochronydziedzictwanarodowego,

2. szkółrolniczychprowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawrolnictwa,

3. szkółleśnychprowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawśrodowiska,

4. szkółmorskichprowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawgospodarkimorskiej,

5. szkółżeglugiśródlądowejprowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawżeglugiśródlądowej,

6. szkółrybołówstwaprowadzonychprzezministrawłaściwegodosprawrybołówstwa,

7. szkół prowadzących kształcenie zawodowe prowadzonych przezministrów właściwych dosprawzawodówokreślonychwklasyfikacjizawodówszkolnictwabranżowego, o których mowa w art. 8 ust. 14a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe

– zostanie wskazanaprzezministrów prowadzących te szkoły.

Wojewoda przekaże gminom dotacje w wysokości obliczonej zgodnie z zasadą: liczba uczniów uprawnionych dootrzymania pomocy w poszczególnych rocznikach w danym roku szkolnym pomnożona odpowiednio przez kwotę 445 zł, 390 zł lub 225 zł.

Dyrektor szkoły prowadzonej przez gminę dokona zwrotu kosztów zakupu podręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowegolubmateriałówćwiczeniowychrodzicomuczniów,prawnymopiekunom, rodzicom zastępczym, osobom prowadzącym rodzinny dom dziecka, dyrektorom placówek opiekuńczo-wychowawczych, dyrektorom regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych, opiekunom faktycznym w rozumieniu ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810), zwanym dalej „opiekunami uczniów”, albopełnoletnimuczniom,poprzedłożeniudowoduzakupu tych podręczników lub materiałów. W przypadku szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego inną niż gmina,osobę prawnąniebędącąjednostką samorządu terytorialnegoalboosobęfizyczną,kosztyzakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lubmateriałówćwiczeniowych zwraca odpowiednio wójt, burmistrz albo prezydentmiasta,właściwyzewzględuna siedzibęszkoły, po przedłożeniu dowodu zakupu tych podręczników lub materiałów.

W przypadku szkoły prowadzonej przez ministra kosztyzakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowegolubmateriałówćwiczeniowychzwracadyrektorszkołyprowadzonejprzezministra po przedłożeniu dowodu zakupu tych podręczników lub materiałów.

W przypadku zakupówindywidualnych podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dowodem zakupu tych podręczników lub materiałów jestfaktura VATwystawionaimiennienaucznia lubopiekuna ucznia,rachunek,paragonluboświadczenieozakupiepodręczników,materiałówedukacyjnychlubmateriałów ćwiczeniowych.W przypadkuoświadczenia o zakupie podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowychnależypodaćinformację o rozliczeniu wydatków na zakup tych podręczników lub materiałów wyłączniewramachRządowego programu pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025.

Wprzypadkuzakupupodręczników, materiałów edukacyjnych lubmateriałówćwiczeniowychdlagrupyuczniówkosztyzakupusązwracanepoprzedłożeniupotwierdzeniazakupu tych podręczników lub materiałów wystawionegoprzezpodmiotdokonującyzakupu.Potwierdzeniezakupu zawiera: imię i nazwisko ucznia, nazwę i adres siedziby szkoły, klasę, doktórej uczeń będzie uczęszczał odpowiednio w roku szkolnym 2023/2024, 2024/2025 lub2025/2026,wykazzakupionychpodręczników,materiałówedukacyjnychlubmateriałówćwiczeniowych, kwotę zakupu, datę zakupu i podpis osoby, która dokonała zakupu. Podmiot,który dokonał zakupu, wystawia potwierdzenie zakupu na podstawie faktury VAT oraz listyuczniów,dlaktórych dokonano zakupu tych podręczników lub materiałów.

Zwrotkosztówzakupupodręczników,materiałówedukacyjnychlubmateriałów ćwiczeniowych dla jednego ucznia niemożeprzekroczyćodpowiednio kwot:445zł,390złlub225zł.

Środki finansowe na realizację programu w każdym roku szkolnym (odpowiednio 2023/2024, 2024/2025 lub2025/2026)zostanąprzekazanewdwóchtranszach:

1. pierwsza transza (w wysokości nie mniejszej niż 80% planowanych środków) – zostanieobliczonanapodstawiewstępnych danych dotyczącychliczby uczniówuprawnionychw danym roku szkolnym do korzystania z pomocy, otrzymanych od wojewodów i ministrów prowadzących szkoły;

2. druga transza – będzie stanowić uzupełnienie niezbędnych środków potrzebnych gminom i ministrom prowadzącym szkołydopełnegozrealizowaniaprogramuwdanymrokuszkolnym izostanieobliczona pozebraniuprzezwojewodów i ministrów prowadzących szkoły ostatecznychdanycholiczbieuczniów korzystającychz pomocy.

5. TRYBUDZIELANIAPOMOCY

   1. Przyznaniepomocywformiedofinansowaniazakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lub materiałów ćwiczeniowych następuje na wniosek opiekunów uczniów albo pełnoletnich uczniów, a także nawnioseknauczyciela,pracownikasocjalnegolubinnejosobyzazgodą opiekunów uczniówalbopełnoletnichuczniów.

   2. Wniosek składa się do dyrektora odpowiednio: liceum ogólnokształcącego, technikum,branżowejszkołyIstopnia,branżowejszkołyIIstopnia,szkoły specjalnejprzysposabiającejdopracy, czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia (również w przypadku klas dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia), ogólnokształcącej szkoły baletowej lubliceumsztukplastycznychodpowiedniow rokuszkolnym2023/2024,2024/2025lub2025/2026.

Wniosek o udzielenie pomocy zawiera:

1) imię (imiona) i nazwisko ucznia oraz adres jego zamieszkania;

2) nazwę i adres siedziby szkoły oraz klasę, do której uczeń będzie uczęszczał odpowiednio w roku szkolnym 2023/2024, 2024/2025 lub 2025/2026;

3) imię (imiona) i nazwisko osoby składającej wniosek oraz adres jej zamieszkania, a w przypadku wniosku składanego przez:

a) dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej i dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej – adres siedziby tej placówki,

b) nauczyciela lub pracownika socjalnego – adres siedziby podmiotu będącego jego miejscem pracy;

4) datę wydania i numer orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia.

W przypadku wniosku o udzielenie pomocy składanego przez nauczyciela, pracownika socjalnego lub inną osobę za zgodą opiekuna ucznia albo pełnoletniego ucznia do wniosku dołącza się tę zgodę.

3. Dyrektor szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, osobę prawnąniebędącą jednostką samorządu terytorialnego i osobę fizyczną sporządza listę uczniówuprawnionych do otrzymania pomocy w formie dofinansowania zakupu podręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lub materiałówćwiczeniowychiprzekazujejąodpowiednio wójtowi,burmistrzowi albo prezydentowimiasta,właściwemuzewzględunasiedzibę szkoły.

4. Dyrektor szkoły prowadzonej przez ministra sporządza listęuczniówuprawnionychdootrzymaniapomocywformiedofinansowaniazakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lub materiałów ćwiczeniowychi przekazujejąministrowiprowadzącemuszkołę.

5. Wprzypadkuliceumogólnokształcącego,technikum,branżowejszkołyIstopnia,branżowejszkołyIIstopnia,szkołyspecjalnejprzysposabiającejdopracy, czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia (w tym klas dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia), prowadzonych przezgminę,odpowiedniowójt,burmistrz albo prezydentmiasta, właściwy ze względu na siedzibę szkoły,przekazujeśrodki finansowe nadofinansowaniezakupupodręczników do kształcenia ogólnego,materiałówedukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lubmateriałówćwiczeniowychna rachunekbankowyszkoły.

6. Wprzypadkuliceumogólnokształcącego,technikum,branżowejszkołyIstopnia,branżowejszkołyIIstopnia,szkołyspecjalnejprzysposabiającejdopracy, czteroletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia (w tym klas dotychczasowej sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia prowadzonych w czteroletniej ogólnokształcącej szkole muzycznej II stopnia), klas VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lubliceumsztukplastycznych, prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego inną niż gmina,osobęprawnąniebędącąjednostkąsamorząduterytorialnegolubosobęfizyczną,zwrotukosztówzakupupodręczników do kształcenia ogólnego,materiałówedukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lubmateriałówćwiczeniowych opiekunom uczniów albopełnoletnim uczniom dokonuje odpowiednio wójt, burmistrz albo prezydent miasta,właściwy zewzględuna siedzibęszkoły.

7. Ministrowie prowadzący szkoły, po otrzymaniulisty uczniów uprawnionych do otrzymania pomocywformiedofinansowaniazakupupodręczników do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia ogólnego, materiałów edukacyjnych do kształcenia zawodowego lub materiałów ćwiczeniowychwszkołachprowadzonychprzeztychministrów,przekazują środki finansowe narachunkibankowetychszkół.

6. SPOSÓB PRZEKAZYWANIAŚRODKÓW FINANSOWYCHNAREALIZACJĘPROGRAMU

1. Dotację celową dla gminy na realizację programu przekazuje wojewoda na wniosek odpowiednio wójta,burmistrza alboprezydentamiasta.

Downioskunależydołączyćinformacjęoliczbieuczniówniepełnosprawnychobjętychprogramem na terenie danej gminy, z wyłączeniem uczniów szkół prowadzonych przez ministrów.

2. Na wniosek ministrów prowadzących szkoły minister właściwy do spraw oświaty i wychowaniaokreśliwysokośćśrodków finansowych przeznaczonychnarealizację programu w danym roku szkolnym w odniesieniu do uczniów niepełnosprawnych uczęszczających do szkół prowadzonych przez tych ministrów.

3. Niewykorzystanalubwykorzystananiezgodniezprzeznaczeniemdotacjapodlegazwrotowinazasadachokreślonychwustawiezdnia27sierpnia2009r.ofinansachpublicznych (Dz.U.z2022r.poz. 1634, z późn. zm.³⁾).

7. ZADANIA MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW OŚWIATY I WYCHOWANIA

   1. Poinformowanie, za pośrednictwem kuratorów oświaty, gmin oraz opiekunów uczniów albo pełnoletnich uczniów o programie i trybie udzielania pomocy.

   2. Zebranie od wojewodów i ministrów prowadzących szkoły informacji o liczbie uczniów spełniających w danym roku szkolnym warunki uprawniające do otrzymania pomocy.

   3. Podział środków finansowych między wojewodów i ministrów prowadzących szkoły oraz poinformowanie właściwych dysponentów części budżetowych i ministra właściwego do spraw finansów publicznych o wysokości przyznanych środków finansowych.

   4. Systematyczne monitorowanie realizacji programu.

   5. Zebranie danych o realizacji programu w danym roku od wojewodów i ministrów prowadzących szkoły.

   6. Analiza i ocena realizacji programu w skali kraju oraz opracowanie zbiorczej informacji o realizacji programu za dany rok.

VIII. HARMONOGRAM REALIZACJIPROGRAMU

Lp.	Zadanie	Terminrealizacji
1	Poinformowanie przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, zapośrednictwem kuratorów oświaty, gmin oraz opiekunówuczniów albo pełnoletnichuczniówoprogramieitrybie udzielania pomocy.	wdniunastępującympodniuwejściawżycieuchwały
2	Przekazanie ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania przezwojewodów i ministrów prowadzących szkoły wstępnychdanycholiczbie uczniówuprawnionychdo objęciaprogramem.	Odpowiednio do dnia: 3sierpnia2023 r. 2 sierpnia 2024r. 1 sierpnia 2025r.
3	Poinformowanieprzezministra właściwego do spraw oświaty i wychowaniawłaściwych dysponentów części budżetowychi ministra właściwego do spraw finansów publicznychowysokościśrodków finansowych przyznanychwpierwszej transzy.	Odpowiednio do dnia: 10 sierpnia2023 r. 9 sierpnia 2024 r. 8 sierpnia 2025 r.
4	Wystąpieniewłaściwych dysponentówczęści budżetowych do ministra właściwego do spraw finansów publicznychozwiększenieplanuwydatkówna realizację programu.	Odpowiednio dodnia: 18sierpnia 2023 r. 19 sierpnia 2024 r. 19 sierpnia 2025 r.
5	Przekazanie przez wojewodów i ministrów prowadzących szkołyzweryfikowanychdanycholiczbieuczniówuprawnionych doobjęciaprogramem.	Odpowiedniododnia: 25września 2023 r. 25września 2024 r. 25września 2025 r.
6	Poinformowanieprzezministra właściwego do spraw oświaty i wychowania właściwych dysponentów części budżetowychi ministra właściwego do spraw finansów publicznychowysokościśrodków finansowychprzyznanychwdrugiej transzy.	Odpowiedniododnia: 27września2023r. 27września2024r. 26września 2025r.
7	Wystąpieniewojewodów doministra właściwego do spraw finansów publicznych o zwiększenieplanuwydatkówna realizacjęprogramu.	Odpowiednio do dnia: 29 września 2023r. 30 września 2024 r. 30 września 2025 r.
8	Wystąpienie ministrów prowadzących szkoły do ministra właściwego do spraw finansów publicznych o zwiększenie planu wydatków na realizację programu.	Odpowiednio do dnia: 6 października 2023 r. 4 października 2024 r. 3 października 2025 r.
9	Realizacjazwrotu opiekunom uczniów albo pełnoletnimuczniomkosztówzakupupodręczników,materiałów edukacyjnychlubmateriałówćwiczeniowych.	Odpowiednio do dnia: 11 grudnia 2023 r. 11 grudnia 2024 r. 11 grudnia 2025 r.
10	Podsumowanie programu w województwach. Przekazanieministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania przezwojewodów i ministrów prowadzących szkołydanychorealizacjiprogramu.	Odpowiednio do dnia: 30stycznia2024 r. 30stycznia2025r. 30stycznia2026r.
11	Dokonanieprzezministra właściwego do spraw oświaty i wychowania analizy iocenyrealizacjiprogramuwskalikraju,opracowanie zbiorczejinformacjiorealizacjiprogramuza danyrok.	Odpowiednio do dnia: 29 lutego 2024 r. 28 lutego 2025 r. 27 lutego 2026 r.

IX. DZIAŁANIA LEGISLACYJNE

W przypadku przyjęcia programu, o którym mowa w art. 90u ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Rada Ministrów na podstawie art. 90u ust. 4 pkt 1 tej ustawy określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży oraz innym grupom społecznym objętym programem, o którym mowa w art. 90u ust. 1 pkt 1 tej ustawy, formy i zakres tej pomocy oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby i grupy osób uprawnione do pomocy. W związku z tym niezbędne jest wydanie, zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 90u ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025.